بررسی تغییرات اقلیمیِ مسیرهای توفان زمستان در اطلس، مدیترانه و جنوب‌غرب آسیا با مدل MPI-ESM-LR تحت سناریوی RCP8.5 در پروژه CMIP5

در این پژوهش، اثر گرمایش زمین بر مسیرهای توفان اطلس و مدیترانه در فصل زمستان براساس داده‌های خروجی مدل ماکس‌پلانک در شبیه‌سازی‌های مرحله پنجم از "پروژه مقایسه متقابل مدل جفت‌شده" موسوم به CMIP5 بررسی می‌شود. سناریوی تاریخی (historical) برای دوره گذشته و سناریوی RCP8.5 برای دوره آینده به‌کار رفته است. برای تحلیل مسیر توفان یا فعالیت پیچکی، از پایستاری فعالیت موج استفاده شده است.    بررسی دینامیکی نتایج نشان می‌دهد که در ترازهای بالای وردسپهر، نحوه تغییرات شدت فعالیت موج و الگوی انتشار و شکست موج در شاخه‌های شمالی و جنوبی مسیر توفان اطلس، تعیین‌کننده چگونگی تغییرات فعالیت موج به‌ترتیب در عرض‌های شمالی و جنوبی قطاع‌های جریان‌سوی خود از اروپا تا سیبری و آسیای میانه و از مدیترانه تا جنوب‌غرب آسیا است. در فصل زمستان، از غرب اطلس تا آسیای میانه، نواحی بیشینه زوج‌های واگرایی- همگرایی شار فعالیت موج یا بسته‌موج‌ها در عرض های شمالی از شاخه شمالی مسیر توفان اطلس تا اسکاندیناوی و سیبری و در عرض‌های جنوبی از شاخه جنوبی مسیر توفان اطلس تا مسیر توفان مدیترانه و شمال آفریقا تضعیف و در شاخه مرکزی در مرکز اروپا - دریای سیاه - دریای خزر متمرکز می‌شوند. سازگار با این موضوع، شار شرق‌سوی فعالیت موج نیز در عرض‌های شمالی و جنوبی تضعیف و در عرض‌های میانی تقویت می‌شود. این نتایج به معنای تبدیل ساختار دو‌شاخه مسیر توفان به ساختار تک‌شاخه مرکزی است. به علاوه، بیشینه شکست واچرخندی موج و بسته‌موج‌های مربوط به هر دو مسیر توفان اطلس و مدیترانه و همچنین بسته‌موج شاخه مرکزی اروپا - دریای سیاه به سمت شرق جابه‌جا می‌شوند. این امر سبب افزایش نفوذ بسته‌موجِ هر دو شاخه مدیترانه و دریای سیاه به ایران شده است که نتیجه‌ای امیدوارکننده از نظر اثر بر انتقال فعالیت سامانه های همدیدی به ایران تلقی می‌شود.